სტოკაუტები, ანუ პროდუქტის მარაგის ამოწურვა, საცალო ვაჭრობის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პრობლემაა, რომელიც წლიურად მილიარდობით დოლარის ზარალს იწვევს. ეს პრობლემა განსაკუთრებით მძიმეა ონლაინ მაღაზიებისთვის, რომლებშიც მომხმარებლებმა შეიძლება მხოლოდ შეკვეთის ბოლოს შეიტყონ, რომ პროდუქტი აღარ არის ხელმისაწვდომი. ახალი მიდგომების შემუშავება, როგორიცაა მარაგზე ინფორმაცია დროის ფანჯრის მიხედვით, ამ პრობლემის მოგვარებას უწყობს ხელს.
სტოკაუტები — ანუ პროდუქტის არყოფნა საყიდლად ხელმისაწვდომ მომენტში — წარმოადგენს პრობლემას, როდესაც მიწოდება ვერ აკმაყოფილებს მოთხოვნას. მსოფლიო მასშტაბით, სტოკაუტები თითქმის 1 ტრილიონი დოლარის ზარალს უტოლდება საცალო ვაჭრობისთვის ყოველწლიურად. ეს პრობლემა არა მხოლოდ გაყიდვებზე, არამედ მომხმარებლის გამოცდილებაზე ახდენს ნეგატიურ გავლენას, რაც იწვევს ბრენდის რეპუტაციის დაცემასა და მომხმარებლის ლოიალურობის გაუარესებას.
სტოკაუტების გამომწვევი მიზეზები მრავალფეროვანია, მათ შორისაა საწყობის სივრცის სიმცირე, არასრულყოფილი მოთხოვნის პროგნოზირება, ცუდი ინვენტარის მონიტორინგი და სხვა.
მიუხედავად ტექნოლოგიის განვითარების სწრაფი ზრდისა და მის მიერ წარმოქმნილი ცვლილებებისა საცალო ვაჭრობის სექტორში, სტოკაუტების პრობლემა კვლავ აქტუალურია, როგორც ონლაინ, ასევე ფიზიკურ მაღაზიებში.
გამოწვევა ონლაინ ვაჭრობაში
ონლაინ პლატფორმებს აქვთ უპირატესობა, მომხმარებლებს სახლში ან მობილური მოწყობილობიდან შეძენის მოქნილობა შესთავაზონ. მაგრამ, ამასთანავე, მომხმარებლებს ხშირად არ შეუძლიათ წინასწარ გაარკვიონ, არის თუ არა მათთვის სასურველი პროდუქტი მარაგში. ფიზიკურ მაღაზიებში მომხმარებლებს აქვთ შესაძლებლობა, პირდაპირ ნახონ რა არის ხელმისაწვდომი და თუ მათი სასურველი პროდუქტი არ არის, სხვა პროდუქტის შეძენის შესაძლებლობა აქვთ. ონლაინ შოპინგში კი მომხმარებელი ხშირად მხოლოდ შეკვეთის დასრულების შემდეგ იგებს, რომ პროდუქტი მარაგში არ არის.
განსაკუთრებით რთულია ეს პრობლემა სასურსათო მიტანის პლატფორმებისთვის, რომლებზეც მომხმარებლები ხშირად აწყდებიან იმ პრობლემას, რომ მათ მიერ არჩეული პროდუქტები მარაგში არ არის, და იგზავნება შეტყობინებები შესაძლო შემცვლელი პროდუქციის შესახებ.
ახალი მიდგომა სტოკაუტების შესამცირებლად
ჩვენი კვლევის ფარგლებში, გამოვიკვლიეთ ახალი მიდგომა, რომელიც დაეხმარება საცალო ვაჭრობის ონლაინ პლატფორმებს სტოკაუტების პრობლემის შემცირებაში. ექსპერიმენტის ფარგლებში, „Instacart“-მა, რომელიც სასურსათო მიტანის პლატფორმაა, 2022 წლის აპრილში ჩაატარა საველე ექსპერიმენტი, რომელშიც მონაწილეობა მიიღო ასობით ათასმა მომხმარებელმა. ექსპერიმენტის მიზანი იყო გაერკვიათ, როგორ იმოქმედებდა მომხმარებელთა ქცევაზე მაღალი მარაგიანობის შესახებ ინფორმაციის მიწოდება.
მონაცემების ანალიზის შედეგად გაირკვა, რომ როდესაც მომხმარებელს მიეწოდებოდა ინფორმაცია იმ დროის ფანჯრის შესახებ, როდესაც მაღაზიებში უფრო მეტი მარაგია, ეს იწვევდა მომხმარებელთა უფრო ხშირად არჩევას აღნიშნული დროის ფანჯრისთვის. შედეგად, შემცირდა სტოკაუტების რიცხვი და გაიზარდა ონლაინ შეკვეთების რაოდენობა.
ექსპერიმენტის შედეგები
აღნიშნული ექსპერიმენტის დროს, ჩვენმა კვლევამ აჩვენა, რომ მომხმარებლები, რომლებსაც მიეწოდებოდათ ინფორმაცია მაღალ მარაგიანი დროის ფანჯრების შესახებ, 9.8%-ით უფრო მეტად ირჩევდნენ ამ დროის ფანჯრებს შეკვეთისთვის. გარდა ამისა, ექსპერიმენტის შედეგად შემცირდა იმ პროდუქციის რაოდენობა, რომელიც უნდა ჩანაცვლებულიყო ან ანაზღაურებულიყო. ეს კი, თავის მხრივ, მნიშვნელოვნად ამცირებს მომხმარებელთა ცუდ გამოცდილებას და ზრდის სერვისის სანდოობას.
გამოწვევები და შესაძლო უარყოფითი მხარეები
მიუხედავად იმისა, რომ მაღალი მარაგიანობის დროის ფანჯრების შესახებ ინფორმაციის მიწოდება ზრდის შეკვეთების რაოდენობას და ამცირებს სტოკაუტების რიცხვს, ჩვენ გამოვავლინეთ გარკვეული უარყოფითი მხარეებიც. მაგალითად, მომხმარებლები, რომლებსაც მიეწოდებოდა ეს ინფორმაცია, საშუალოდ 15%-ით მეტ დროს ხარჯავდნენ შეკვეთის შესრულებაზე, რაც გარკვეულწილად ამძაფრებს ონლაინ შოპინგის პროცესს. ასევე, თუ მომხმარებელს არ შეუძლია ისარგებლოს აღნიშნული მაღალი მარაგიანობის დროებით, ამან შეიძლება გამოიწვიოს სტრესისა და იმედგაცრუების განცდა.
საბოლოო შედეგები
ჩვენი კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ მაღალი მარაგიანობის დროის ფანჯრების შესახებ ინფორმაციის მიწოდებამ გამოიწვია მომხმარებელთა საშუალო დღიური ხარჯების 4.6%-იანი ზრდა. ეს ზრდა ძირითადად გამოწვეული იყო შეკვეთების მოცულობის ზრდით. გარდა ამისა, მომხმარებლები ცდილობდნენ დაემატებინათ მეტი პროდუქტი, რათა თავიდან აეცილებინათ მომავალი სტოკაუტის რისკი. ასევე, აღნიშნული ინფორმაცია ხელს უწყობდა მომხმარებელთა ინოვაციურობასა და ახალი პროდუქტების შეძენის სურვილს, რაც დადებითად მოქმედებდა პლატფორმის გრძელვადიან შემოსავლებზე.
წყარო: HBR