ხელოვნური ინტელექტის განვითარება და მისი მზარდი გავლენა განაპირობებს საჭიროებას რეგულაციების შემუშავებისთვის. ეს ქეისი მიმოიხილავს, როგორ იყენებს აშშ-ის კონგრესი AI-ს 120-ზე მეტი კანონპროექტის რეგულირებისთვის, რომლებიც ეხება AI ტექნოლოგიების გამოყენებას. განხილულია რეგულაციების შექმნის პროცესში არსებული გამოწვევები და ის სტრატეგიები, რომლებიც მომავლის AI რეგულაციების ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს.
როგორ იყენებს კონგრესი ხელოვნური ინტელექტის რეგულაციისათვის 120-ზე მეტ კანონპროექტს
ხელოვნური ინტელექტის მზარდი გავლენა ტექნოლოგიებსა და ეკონომიკაზე მოტივაციაა, რომ მთავრობების წარმომადგენლებმა მიიღონ შესაბამისი ზომები მისი რეგულირებისთვის. ამ საკითხს განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს ამერიკის შეერთებულ შტატებში, სადაც 2024 წელს კონგრესში 120-ზე მეტი კანონპროექტია წარდგენილი, რომლებიც ხელოვნური ინტელექტის რეგულირებას უკავშირდება. ეს კანონპროექტები მეტად მრავალფეროვანია და მოიცავს ისეთ თემებს, როგორებიცაა: საჯარო სკოლებში ხელოვნური ინტელექტის ცოდნის გაუმჯობესება, საავტორო უფლებების დაცვა, ხელოვნური ინტელექტის მიერ ბიოლოგიური რისკების შემცირება და ხელოვნური ინტელექტის მიერ ბირთვული იარაღის დამოუკიდებლად გამოყენების აკრძალვა.
კონგრესის ხედვა და მოქმედებები
კონგრესში დაგროვებული კანონპროექტების რაოდენობა მიუთითებს, რომ კანონმდებლები აცნობიერებენ ხელოვნური ინტელექტის განვითარების სისწრაფეს და მის პოტენციურ საფრთხეებს. შეიმჩნევა სწრაფვა, რომ რომ ხელოვნური ინტელექტის რეგულირება უნდა მოხდეს მაქსიმალურად სწრაფად და ეფექტიანად, რათა რეგულატორებმა შეძლონ ტექნოლოგიური პროგრესის შესაბამისი რისკების მართვა.
ამავე დროს, თუმცა კანონპროექტები ამჟამად განხილვის სტადიაშია, მნიშვნელოვანი უმრავლესობა ვერ მიაღწევს საკანონმდებლო აქტის დონეს. კანონპროექტების მხოლოდ მცირე ნაწილი გადალახავს ყველა ეტაპს და იქცევა კანონად. თუმცა, თავად ამ კანონპროექტების წარმოდგენა იძლევა შესაძლებლობას გავიგოთ, რა არის პოლიტიკოსების პრიორიტეტები ხელოვნური ინტელექტის რეგულირების კუთხით.
ძირითადი კანონპროექტები
2024 წელს კონგრესმა არაერთხელ განიხილა AI-სთან დაკავშირებული საკითხები. მაგალითად, კონგრესის კომიტეტებმა ივლისის ბოლოს განიხილეს ხელოვნურ ინტელექტთან დაკავშირებული რამდენიმე კანონპროექტი, რომლებიც მოიცავს აშშ-ის ხელოვნური ინტელექტის უსაფრთხოების ინსტიტუტის (AISI) ჩამოყალიბებას. ამ ინსტიტუტის მიზანია, შექმნას ტესტირების პლატფორმები და ხაზი გაუსვას მოდელების უსაფრთხოების ნებაყოფლობით რეკომენდაციებს. გარდა ამისა, სხვა კანონპროექტები მიემართება განათლების გაუმჯობესებას ხელოვნური ინტელექტის სფეროში, საზოგადოებრივი გამოთვლითი რესურსების ხელმისაწვდომობის გაზრდას ხელოვნური ინტელექტის კვლევებისთვის და დიფფეიკების (deepfake) გამოყენებით პორნოგრაფიული მასალების გავრცელების კრიმინალიზაციას.
ეს კანონპროექტები გადადგმულია კონგრესის მხრიდან ხელოვნური ინტელექტის უსაფრთხო და გამჭვირვალე განვითარებისაკენ. მნიშვნელოვანი აქცენტი გაკეთდა იმაზე, რომ კანონპროექტები იქნება ნებაყოფლობითი ხელოვნური ინტელექტის მოდელების განვითარების პროცესის რეკომენდაციებთან დაკავშირებით.
პოლიტიკის შემუშავება და გამოწვევები
პოლიტიკის შემუშავებისას კონგრესის ორივე მხარემ (დემოკრატებმა და რესპუბლიკელებმა) სხვადასხვანაირი პრიორიტეტები დაისახეს. კანონმდებლები ცდილობენ აღმოაჩინონ გზები, როგორ არ დააზარალონ ინოვაცია, თუმცა მნიშვნელოვანია იმის უზრუნველყოფა, რომ ტექნოლოგიების უსაფრთხოების სტანდარტები დაცული იყოს.
მაგალითად, ერთ-ერთი კანონპროექტი, ხელოვნური ინტელექტის განვითარების პრაქტიკის აქტი, მოუწოდებს ეროვნულ სტანდარტებისა და ტექნოლოგიის ინსტიტუტს (NIST), შეიმუშაოს სახელმძღვანელო ხელოვნური ინტელექტის სისტემებისა და რისკების მართვისთვის. ამგვარი მიდგომა ეხმიანება ინდუსტრიის მოთხოვნებს, რათა არ შეფერხდეს ტექნოლოგიური განვითარება, თუმცა, ამავე დროს, უზრუნველყოფს უსაფრთხოების მინიმალური სტანდარტების დაცვას.
მნიშვნელოვანი გამოწვევები და შეზღუდვები
რეგულაციების შიში ძირითადად დაკავშირებულია ინოვაციის შესაძლო შეზღუდვასთან, განსაკუთრებით რესპუბლიკელებს შორის. ბევრმა წარმომადგენელმა გამოთქვა შიში, რომ ნებისმიერმა რეგულაციამ შეიძლება შეაფერხოს ხელოვნური ინტელექტის სწრაფი პროგრესი და კონკურენტუნარიანობა ჩინეთთან, რომელიც ტექნოლოგიური განვითარების ლიდერია.
ხელოვნური ინტელექტის რეგულირების პროცესში ასევე დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ლობირებას ტექნოლოგიური კომპანიების მხრიდან. ზოგიერთი კანონმდებელი და ექსპერტი გამოხატავს უკმაყოფილებას, რომ კომპანიები ცდილობენ კანონების ენის შეცვლას ისე, რომ მათი შესრულება ნებაყოფლობითი იყოს, რაც შეზღუდავს რეალურ შედეგებს.
პოლიტიკური კონფლიქტები და შეთანხმებები
ხელოვნური ინტელექტის რეგულაციის საკითხი პოლიტიკური განხილვებისა და კონფლიქტების თემაცაა. დემოკრატებმა წარმოადგინეს კანონპროექტები, რომლებიც ტექნოლოგიებში ინკლუზიურობისა და თანასწორობის დაცვას ითვალისწინებს, მაგრამ რესპუბლიკელებმა აღკვეთეს მათი მიღება. მაგალითად, სენატორმა ტედ კრუზმა დაამატა შესწორება, რომელიც გამორიცხავს ნებისმიერ ინკლუზიურ ან თანასწორობის საფუძველზე მიღებულ მოქმედებებს ხელოვნური ინტელექტის სისტემების შემუშავებაში.
დასკვნა
ხელოვნური ინტელექტის რეგულაცია მნიშვნელოვან გამოწვევებს უქმნის კონგრესს და სხვა სახელმწიფო ორგანოებს. კონგრესი ცდილობს, გააუმჯობესოს კანონპროექტები და არ შეზღუდოს ინოვაციები, ამასთანავე უზრუნველყოს ტექნოლოგიური პროგრესი უსაფრთხოებისა და თანასწორობის დაცვით. რეგულაციების მიღება და დანერგვა რთული პროცესია, რომელიც საჭიროებს კანონმდებლების, ინდუსტრიის წარმომადგენლებისა და საზოგადოების შეთანხმებასა და თანამშრომლობას.
წყარო: MIT Technology Review
