ხელოვნური ინტელექტის (AI) განვითარება მნიშვნელოვან ეტაპზეა OpenAI-ის ახალი მოდელის გამოშვებით. ეს მოდელი სცდება ტრადიციულ ენის დამუშავებას და ეწევა ფიზიკის კოდირებასა და რთული მათემატიკური ამოცანების გადაჭრას, რაც მას გარდამტეხ ინსტრუმენტად აქცევს როგორც სამეცნიერო კვლევებში, ისე ბიზნესში. ამ ქეისში შევისწავლით მოდელის ინოვაციურ შესაძლებლობებს და მის პოტენციალს რევოლუციური ცვლილებების შესატანად სხვადასხვა ინდუსტრიაში.
რატომ არის OpenAI-ის ახალი მოდელი ასეთი მნიშვნელოვანი
ხელოვნური ინტელექტის (AI) განვითარება ბოლო ათწლეულებში უმეტესწილად ენის დამუშავებაზე იყო ორიენტირებული. დიდი ენების მოდელები (LLM) გამოიყენებოდა სხვადასხვა ტექსტის გენერირებისთვის, ანალიზისა და თარგმნისათვის. თუმცა, 2024 წელს OpenAI-მ წარადგინა ახალი მოდელი, რომელიც ამ მიდგომას სცდება და იწყებს კომპლექსურ დავალებებთან მუშაობას, რაც საშუალებას იძლევა, ამოიცნოს უფრო რთული საკითხები, მაგალითად, ფიზიკის, კოდირებისა და მათემატიკის სფეროებიდან.
GPT-4o-სთან გამოწვევა
2024 წლის ზაფხულში OpenAI-ის ძველი მოდელი, GPT-4o, ჯერ კიდევ ითვლებოდა ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ LLM ინსტრუმენტად ტექსტების გენერირებისთვის. ერთ-ერთი მომხმარებლისთვის, რომელიც სურდა სასიყვარულო ლექსის შექმნა თავისი ქორწილისთვის, GPT-4o-ს დავალება მარტივად უნდა შეესრულებინა, თუმცა, მოდელმა ვერ შეძლო სირთულის გადალახვა და ვერ შეასრულა მისი მოთხოვნები, რაც იმაზე მიუთითებდა, რომ მოდელს, რომელიც ენის სფეროზე იყო ორიენტირებული, აკლდა რთული კოგნიტური ამოცანების გადაჭრის უნარები.
OpenAI-ის ახალი მოდელი – o1
OpenAI-მ გამოსცა ახალი მოდელი, სახელწოდებით o1, რომელიც, განსხვავებით GPT-4o-სგან, ყურადღებას ამახვილებს არა მხოლოდ ტექსტის გენერირებაზე, არამედ რთული, მრავალფაზიანი ამოცანების გადაჭრაზე. მოდელის შექმნა ეფუძნება „აზროვნების ჯაჭვის“ (Chain of Thought) მეთოდს, რაც მას საშუალებას აძლევს, ამოიცნოს და გამოასწოროს საკუთარი შეცდომები, გაამარტივოს კომპლექსური ამოცანები და აირჩიოს ახალი მიდგომა, თუ პირველი მცდელობა არ გამართლდა.
OpenAI-ის შიდა ტესტების მიხედვით, ახალი მოდელი მნიშვნელოვან წარმატებას აღწევს. ახალმა მოდელმა კოდირებასთან დაკავშირებულ კონკურსში – „Codeforces“ საკმაოდ მაღალი შედეგი აჩვენა, რაც იმას ნიშნავს, რომ მოდელი ერთ-ერთი საუკეთესოა. ახალმა მოდელმა დიდი მოწონება დაიმსახურა აშშ-ის მათემატიკის ოლიმპიადის (USA Math Olympiad) ფარგლებშიც.
OpenAI o1-ის რევოლუცია
ახალი მოდელის ყველაზე დიდი მიღწევა არის ის, რომ იგი ამუშავებს არა მხოლოდ სიტყვებს, არამედ შეუძლია რთული, კომპლექსური და ლოგიკური ამოცანების გადაწყვეტა. მაგალითად, 83.3%-იანი სიზუსტით მოდელმა შეძლო მათემატიკური ოლიმპიადის ამოცანების ამოხსნა, მაშინ, როცა GPT-4o მხოლოდ 13.4%-იან შედეგს აჩვენებდა. PhD დონის კითხვებზე OpenAI o1-მა აჩვენა 78%-იანი სიზუსტე, რაც უკეთესი იყო არა მხოლოდ GPT-4o-ს შედეგზე (56.1%), არამედ ადამიანის მიერ მიღწეულ შედეგზეც (69.7%).
ეს მიღწევები მნიშვნელოვანია, რადგან აქამდე LLM-ები ძირითადად გამოიყენებოდა ენის დამუშავებისთვის და ტექსტურ კითხვებზე პასუხების გასაცემად, თუმცა მათ აკლდა უფრო რთული დარგების ამოცანების გადაჭრის უნარები – მედიცინის, მასალათმცოდნეობის, ფიზიკისა და კოდირების. ახალი მოდელი o1 არის ერთ-ერთი პირველი ნიშანი, რომ ხელოვნური ინტელექტი მალე შეძლებს რეალურ მეცნიერულ კვლევებში პარტნიორობასა და უფრო მნიშვნელოვანი პრობლემების გადაჭრას.
OpenAI o1-ის მნიშვნელობა
ხელოვნური ინტელექტის კვლევითი კომპანიის Fixie-ის დამფუძნებელი მეტ უელში აღნიშნავს, რომ OpenAI-ის ახალი მოდელი „აზროვნების უნარებს“ მასობრივ აუდიტორიას წარუდგენს, რაც მნიშვნელოვანი ნაბიჯია ხელოვნური ინტელექტის განვითარების მიმართულებით. ეს მოლოდინი გულისხმობს, რომ ადამიანებს უფრო მაღალი მოლოდინები ექნებათ ხელოვნური ინტელექტის მოდელების შესაძლებლობების მიმართ, რადგან უკვე შესაძლებელია მათი გამოყენება არა მხოლოდ ინფორმაციის დამუშავებისთვის, არამედ რთული ლოგიკური ამოცანების გადასაჭრელად.
ამასთანავე, მნიშვნელოვანი გამოწვევაა ის, რომ მოდელის „ადამიანის დონის უნარების“ შედარება მაინც რთულია, როგორც აღნიშნეს სხვა ექსპერტებმა. მაგალითად, თუ მოდელმა სწორად უპასუხა გარკვეულ ამოცანაზე, ეს არ ნიშნავს, რომ მან ნამდვილად „გააზრებით“ გადაწყვიტა იგი, ან ჰქონდა შესაბამისი ცოდნის ბაზისი, რაც მას დაეხმარა პასუხის გაცემაში.
გამოწვევები და ფასი
ახალი მოდელი არ არის იაფი. მაშინ, როდესაც GPT-4o API-ის გამოყენება $5 ღირს თითო მილიონი ტოკენისათვის, o1-ის ფასი სამჯერ მეტია ($15). ეს მიანიშნებს, რომ მოდელი გამოიყენება უფრო მაღალი სირთულისა და სპეციალიზებული ამოცანებისთვის და GPT-4o რჩება უკეთეს ვარიანტად ენობრივი დავალებებისთვის.
დასკვნა: ხელოვნური ინტელექტის როლი მომავლის მეცნიერებაში
მიუხედავად იმისა, რომ OpenAI o1-ის მიღწევები ჯერ არ არის სრულად გამოძიებული, მისი შესაძლებლობები უკვე სერიოზული წინგადადგმული ნაბიჯია ხელოვნური ინტელექტის მოდელების განვითარებაში. მისი „აზროვნების ჯაჭვის“ შესაძლებლობააძლევს მეცნიერებსა და მკვლევრებს ახალ ინსტრუმენტებს, რომლებიც აქამდე მხოლოდ ადამიანის ინტელექტისთვის იყო ხელმისაწვდომი. რას გამოავლენს ეს მოდელი მომავალში, ჯერ კიდევ გასარკვევია, მაგრამ აშკარაა, რომ ხელოვნური ინტელექტის მოდელების ადამიანურ გონებასთან გათანაბრების რბოლა უკვე დაწყებულია.
წყარო: MIT Technology Review, „Why OpenAI’s new model is such a big deal“, ჯეიმს ო’დონელი, 2024.
