ინსაიდერი დირექტორები, რომლებიც უშუალოდ კომპანიის შიგნით მუშაობენ, უკეთეს წარმოდგენას ქმნიან კომპანიის სტრატეგიაზე და გრძელვადიან მიზნებზე. ისინი უფრო მეტად ზრუნავენ კომპანიის გრძელვადიან წარმატებაზე, ვიდრე დამოუკიდებელი დირექტორები. კვლევები აჩვენებს, რომ ინსაიდერი დირექტორების ჩართულობა კორპორაციული საბჭოებში შეიძლება კომპანიისთვის სარგებლის მომტანი იყოს.

ბიზნესის სამყაროში, კორპორატიული მმართველობა მნიშვნელოვან როლს თამაშობს კომპანიის წარმატებაში. მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, ამერიკული საჯარო კომპანიების კორპორაციულ საბჭოებში 75%-ზე მეტი დირექტორი უშუალოდ კავშირში იყო კომპანიასთან. ისინი იყვნენ „ინსაიდერი“ დირექტორები, ანუ ის პირები, რომლებიც კომპანიის შიგნით მუშაობდნენ. თუმცა, 1970-იანი წლებიდან მოყოლებული, ეს პრაქტიკა შეიცვალა და დამოუკიდებელი დირექტორების როლი გაიზარდა.

ისტორიული კონტექსტი და დამოუკიდებელი დირექტორების ზრდა

1970-იანი წლების შემდეგ, „კორპორაციული მმართველობა“ ახალი დისციპლინა გახდა. ვიეტნამის ომისა და ვოთერგეიტის სკანდალის შემდეგ ამერიკაში მრავალი ინსტიტუტის მიმართ უნდობლობა გაიზარდა. 1976 წელს მელვინ აიზენბერგმა თავის წიგნში „კორპორაციის სტრუქტურა“ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ კორპორატიული საბჭოების მთავარი ფუნქცია იყო უფროსი მენეჯმენტის კონტროლი. ამას მოჰყვა ფასიანი ქაღალდებისა და ბირჟის კომისიის (SEC) მიერ მიღებული ცვლილებები, რამაც უფრო დიდი მნიშვნელობა მიანიჭა დამოუკიდებელ დირექტორებს. შედეგად, ნიუ-იორკის საფონდო ბირჟამ დააწესა ახალი ნორმები, რომლებიც მოითხოვდა უფრო მეტ დამოუკიდებელ დირექტორს კორპორაციულ საბჭოებში.

2023 წლის მონაცემებით, Spencer Stuart-ის კვლევის თანახმად, ამერიკის საჯარო კომპანიების 85%-ში დირექტორები დამოუკიდებლები არიან. თუმცა, კვლევები აჩვენებს, რომ საბჭოების დამოუკიდებლობა არ უკავშირდება კომპანიის უკეთეს შედეგებს.

კვლევების შედეგები დამოუკიდებელი დირექტორების შესახებ

სხვადასხვა კვლევა, რომლებიც 40 წელზე მეტ მონაცემებზეა დაფუძნებული, აჩვენებს, რომ დამოუკიდებელი დირექტორების არსებობა არ აუმჯობესებს კომპანიის საქმიანობას. მაგალითად, 2007-2008 წლების ფინანსური კრიზისის დროს, კვლევებმა აჩვენა, რომ დამოუკიდებელ დირექტორებთან დაკავშირებულმა კომპანიებმა უარესი საფონდო მაჩვენებლები აჩვენეს, ვიდრე იმ კომპანიებმა, რომლებშიც „ინსაიდერი“ დირექტორები მეტი იყვნენ.

სხვადასხვა კვლევა ასევე აჩვენებს, რომ დამოუკიდებელი დირექტორების არსებობა ვერ ამცირებს აღმასრულებელი დირექტორების ზეგანაკვეთურ ანაზღაურებას. პირიქით, აღმოჩნდა, რომ მათ მიერ მართული საკომპენსაციო კომიტეტები კიდევ უფრო ზრდიან მენეჯმენტის ანაზღაურებას. შესაბამისად, მნიშვნელოვანია აღვნიშნოთ, რომ დამოუკიდებელი დირექტორების არსებობა თავისთავად არ იძლევა გარანტიას კომპანიის უკეთესი მმართველობისა.

„ინსაიდერი“ დირექტორების როლი

„ინსაიდერ“ დირექტორებს, რომლებიც კომპანიის შიგნით მუშაობენ, მოაქვთ კომპანიისთვის მრავალი სარგებელი, რომელიც დამოუკიდებელ დირექტორებს არ გააჩნიათ. მათ აქვთ უკეთესი წარმოდგენა კომპანიის სტრატეგიაზე, კვლევებსა და კონკურენტებზე. მაგალითად, 2008 წლის ფინანსური კრიზისის დროს, ფინანსურ კომპანიებს, რომლებსაც უფრო მეტი „ინსაიდერი“ დირექტორი ჰყავდათ, უკეთესი შედეგები ჰქონდათ, რადგან მათ უკეთ ესმოდათ კომპანიის რისკები და შეძლეს შესაბამისი გადაწყვეტილებების მიღება.

„ინსაიდერი“ დირექტორები ასევე უფრო მეტად ზრუნავენ კომპანიის გრძელვადიან წარმატებაზე. მათი კარიერა და რეპუტაცია პირდაპირაა დამოკიდებული კომპანიის წარმატებაზე, რაც მათ დამატებით მოტივაციას აძლევს, წინააღმდეგობა გაუწიონ მოკლევადიან გადაწყვეტილებებს, რომლებიც შეიძლება კომპანიის გრძელვადიან მიზნებს არ შეესაბამებოდეს.

კონფლიქტის შემცირება და მოკლევადიანი ფოკუსის განეიტრალება

კვლევებმა აჩვენა, რომ საბჭოებში, რომლებშიც მხოლოდ ერთი „ინსაიდერი“ დირექტორია (CEO), უფრო მეტია მენეჯმენტის ანაზღაურება და რისკები. ამავდროულად, „ინსაიდერი“ დირექტორები ხშირად უმკლავდებიან CEO-ს გადაწყვეტილებებს და მოქმედებენ როგორც კონტროლის მექანიზმი, რადგან მათ აქვთ წვდომა კომპანიის შიდა ინფორმაციაზე და აქვთ უშუალო კონტაქტი სხვა დირექტორებთან.

დასკვნა

კვლევები აჩვენებს, რომ კომპანიებისთვის შესაძლოა უკეთესი იყოს, თუ მათი საბჭოები მოიცავენ არა მხოლოდ დამოუკიდებელ, არამედ „ინსაიდერ“ დირექტორებსაც. ეს მოიცავს იმ თანამშრომლებს, რომლებიც უფრო ღრმად იცნობენ კომპანიის შიდა პროცესებს და უკეთესად აცნობიერებენ გრძელვადიან რისკებსა და შესაძლებლობებს.

ამიტომ, კორპორატიულ მმართველობას, რომელიც დაფუძნებულია მხოლოდ დამოუკიდებელი დირექტორების პრინციპზე, შეიძლება ჰქონდეს თავის ნაკლოვანებები. უკეთესი შედეგების მისაღწევად, კომპანიებმა შეიძლება განიხილონ „ინსაიდერი“ დირექტორების როლის გაძლიერება და მათი ჩართვა საბჭოში, რაც საშუალებას მისცემს კომპანიას მიიღოს უფრო სიღრმისეული და ინფორმირებული გადაწყვეტილებები.

წყარო: Harvard Business Review