დირექტორთა საბჭოს ეფექტურობა კომპანიის წარმატებისთვის საკვანძო მნიშვნელობისაა. ძლიერი კომუნიკაცია, გამჭვირვალობა და სტრატეგიული ხედვები ეხმარება საბჭოს, მიიღოს უკეთესი გადაწყვეტილებები. ამ ქეისში განხილულია, როგორ შეიძლება დირექტორთა საბჭოს გაუმჯობესება და მისი როლი კომპანიის გრძელვადიანი წარმატების მიღწევაში.
უკეთესი დირექტორთა საბჭო
კორპორაციული მართვის წარმატებაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს დირექტორთა საბჭო. თუმცა, როგორც წესი, ამ მენეჯმენტის ცენტრალურ კომპონენტად წარმოადგენენ სრულ საბჭოს შეხვედრებს, სადაც ძირითადი გადაწყვეტილებები მიიღება, მაგრამ რეალური სამუშაო კომიტეტებში ხდება. კომიტეტები მცირე ჯგუფები არიან, რომელთა შორისაც დისკუსიები უფრო ღრმაა, მოსაზრებები უფრო ფართოა და საბოლოო რეკომენდაციები ფორმულირდება. სწორედ ამიტომ, დირექტორების უმეტესობა უფრო მეტ დროს ატარებს კომიტეტებში, ვიდრე მთლიანი საბჭოს შეხვედრებზე.
კომიტეტების მნიშვნელობის უგულებელყოფამ შესაძლოა დააზარალოს კომპანიის მართვის პროცესი, რადგან სწორედ აქ ფორმირდება სხვადასხვა მოსაზრება, კითხვები და დისკუსიები. თუ დირექტორთა საბჭოები უფრო სრულყოფილად გამოიყენებენ კომიტეტების პოტენციალს, ორგანიზაციები უკეთეს მენეჯმენტს მიიღებენ.
- კომიტეტების როლი კორპორაციულ მართვაში
კომიტეტები არის პლატფორმა, სადაც თითოეულ დირექტორს აქვს შესაძლებლობა მაქსიმალურად ჩაერთოს მუშაობაში და აქტიურად მიიღოს მონაწილეობა გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში. სრულ საბჭოზე, სადაც ყველა საკითხი ერთდროულად განიხილება, ხშირია შემთხვევა, რომ ყველა წევრი ვერ ასწრებს საკუთარი მოსაზრების გამოთქმას. ამას ხელს უშლის დროის ნაკლებობა, საკითხების სირთულე და ზოგჯერ სხვა წევრების დომინირების ტენდენცია.
კომიტეტები სთავაზობენ სივრცეს, რომელშიც დრო და გარემო პირობები იძლევა უფრო ღრმა დისკუსიების საშუალებას, რაც უზრუნველყოფს დირექტორების ჩართულობის გაზრდასა და მათი გამოცდილებისა და ცოდნის მაქსიმალურ გამოყენებას.
მაგალითად, როცა კომპანიის კომპენსაციის კომიტეტი განიხილავდა ახალ აღმასრულებელ დირექტორს ანაზღაურების პაკეტს, ერთ-ერთი დირექტორი, რომელსაც არ ჰქონდა ინდუსტრიული გამოცდილება, დასვა კრიტიკული შეკითხვები იმაზე, თუ როგორ მიიღებდნენ თანამშრომლები ანაზღაურების ზრდას. ეს დისკუსია დაეხმარა სხვა დირექტორებს შეექმნათ წინასწარი სტრატეგია, რათა უკეთ ემართათ პოტენციური წინააღმდეგობები თანამშრომლების მხრიდან.
- ახალი არაეგზეკუტივი დირექტორების ჩართვა
ახალი დირექტორებისთვის საბჭოში შესვლის პროცესი გამოწვევებით სავსეა, განსაკუთრებით პირველ შეხვედრებზე, რომლებზეც ისინი ცდილობენ თავიანთი სტატუსის დამკვიდრებასა და პოზიტიური პირველი შთაბეჭდილების შექმნას. ხშირად ეს იწვევს ახალ დირექტორებში ნაკლებად აქტიურ ჩართულობას, რადგან ისინი ცდილობენ თავიდან აიცილონ არასწორი ნაბიჯების გადადგმა ან არასწორი გადაწყვეტილებების მიღება.
ამ პრობლემის გამოსავალი შეიძლება იყოს ახალი არაეგზეკუტივი დირექტორების დანიშვნა ისეთ კომიტეტებში, რომლებშიც მათი გამოცდილება და ექსპერტიზა მაქსიმალურად გამოვლინდება. კომიტეტებში მათი ჩართულობა მათ ეხმარება თავიანთი იდეების წარმოდგენაში და უფრო სწრაფად მოიპოვებენ თავდაჯერებას. ასევე, აუცილებელია, რომ დირექტორების როლი და მოვალეობები კომიტეტში სრულად იყოს განსაზღვრული და ისინი ფორმალურად იყვნენ მოწვეულები დისკუსიებში აქტიურად ჩართვისთვის.
- გენდერული და სხვა ნაკლებად წარმოდგენილი ჯგუფების ჩართვის ხელშეწყობა
საბჭოში ახალი წევრების ჩართვა ყოველთვის გამოწვევებითაა სავსე, მაგრამ ეს პრობლემა განსაკუთრებით მწვავეა ქალებისა და სხვა ნაკლებად წარმოდგენილი ჯგუფების წარმომადგენლებისთვის. ისინი ხშირად აწყდებიან დაბალი სტატუსის აღქმას, რადგან საბჭოში უმეტესად არიან თეთრკანიანი მამაკაცები, რომლებიც დიდი ხანია ამ პოზიციაზე არიან.
საბჭოებში მათი წარმატება მეტად გამოკვეთილია, როდესაც მათ საშუალებას აძლევენ კომიტეტების ხელმძღვანელობა აიღონ. მაგალითად, ქალები და სხვა ნაკლებად წარმოდგენილი ჯგუფის წევრები შეიძლება სწრაფად დამკვიდრდნენ, როდესაც მათ კომიტეტში ხელმძღვანელობენ. ეს მათ ეხმარება არამხოლოდ იმაში, რომ მეტი წვლილი შეიტანონ, არამედ ისინიც უფრო მეტად ცენტრალური ფიგურები ხდებიან საბჭოს მუშაობაში.
- ად ჰოკ კომიტეტები სპეციალური საკითხებისთვის
კომპანიებს ხშირად უწევთ ისეთი საკითხების მოგვარება, რომლებიც სპეციფიკურ ყურადღებასა და დროის მაქსიმალურ გამოყოფას საჭიროებენ. ასეთ სიტუაციებში შესაძლებელია შეიქმნას დროებითი ან “ად ჰოკ” კომიტეტები, რომლებიც კონკრეტულ საკითხზე მუშაობენ.
ამ კომიტეტების შექმნა და მართვა საშუალებას აძლევს კომპანიას სწრაფად რეაგირდეს კონკრეტულ პრობლემებზე და უფრო სიღრმისეულად გააანალიზოს საკითხები. მაგალითად, ერთ-ერთ კომპანიაში, რომელიც ცდილობდა თავიდან აეცილებინა მტრული შეძენის მცდელობა, საბჭო გაყოფილი იქნა ორ კომიტეტად: ერთმა კომიტეტმა ფოკუსი გაამახვილა შეძენის მცდელობაზე, ხოლო მეორემ განაგრძო კომპანიის ყოველდღიური საქმიანობის მართვა.
- გარე ექსპერტების ჩართვა
ინფორმაციის მრავალფეროვნება და განსხვავებული პერსპექტივები კრიტიკულია საბჭოს მუშაობაში. ხშირია შემთხვევა, როცა კომიტეტებს სჭირდებათ გარე ექსპერტების ჩართვა, განსაკუთრებით ისეთ საკითხებში, როგორიცაა AI, ESG, ტექნოლოგიები ან რეგულაციები.
გარე ექსპერტების მიერ მოწოდებული ინფორმაცია ეხმარება საბჭოს წევრებს მეტი ცოდნისა და გადაწყვეტილებების მიღებაში, რომელიც უფრო სრულყოფილი იქნება. მაგალითად, ერთ-ერთ საბჭოში საჭირო იყო გარე ექსპერტის ჩართვა, რათა ეცნობებინა საბჭოს რისკების შესახებ, რომლებიც სხვა კომიტეტებმა შესაძლო იყო ვერ შეამჩნიეს.
- კომიტეტების მუშაობის შეფასება
საბჭოს მუშაობის რეგულარული შეფასება საჭიროა, თუმცა ხშირად კომიტეტების მუშაობა გამორჩეული რჩება ამ შეფასების პროცესში. კომიტეტების ფუნქციონირების შეფასება საშუალებას იძლევა, რომ უკეთესად გავიგოთ მათი მუშაობის ეფექტურობა, დირექტორების ურთიერთობები და გადაწყვეტილებების ხარისხი.
ეფექტური საბჭოები კომიტეტების მეშვეობით არა მხოლოდ ახალ იდეებს მიიღებენ, არამედ უზრუნველყოფენ, რომ თითოეული დირექტორის აზრი და ჩართულობა მაქსიმალურად იყოს გამოყენებული კომპანიის წარმატებისთვის.
დასკვნა
კომიტეტები კორპორაციული მენეჯმენტის ცენტრალურ და მნიშვნელოვან ნაწილს წარმოადგენენ. მათი ეფექტურად გამოყენება საშუალებას აძლევს კომპანიებს მიიღონ უკეთესი გადაწყვეტილებები, გაზარდონ დირექტორების ჩართულობა და შექმნან უკეთესი და უფრო მდგრადი მენეჯმენტი. კომპანიები, რომლებიც აფასებენ კომიტეტების როლს და იყენებენ მათ პოტენციალს, სარგებლობენ უკეთესი კორპორაციული მართვის სისტემით, რასაც საბოლოოდ გავლენა აქვს მათ წარმატებაზე.
ავტორები:
Randall S. Peterson – ლონდონის ბიზნეს სკოლის ორგანიზაციული ქცევის პროფესორი
Pedro Fontes Falcão – ლისაბონის უნივერსიტეტის (ISCTE-IUL) მოლაპარაკებების ასოცირებული პროფესორი
