AI ტექნოლოგიების გამოყენების გამჭვირვალობა კრიტიკულია მომხმარებელთა ნდობის მოსაპოვებლად. ეს ქეისი განიხილავს, თუ როგორ შეუძლიათ კომპანიებს პასუხისმგებლიანი AI-ის (RAI) პრინციპების დანერგვით გააძლიერონ მომხმარებელთა ნდობა და შეამცირონ AI-ის ტექნოლოგიებთან დაკავშირებული რისკები.

ხელოვნური ინტელექტის მნიშვნელობა მომხმარებელთა ნდობის გასაზრდელად

დღეს, ხელოვნური ინტელექტი (AI) ფართოდ გამოიყენება მრავალი კომპანიის პროდუქციასა და სერვისში. თუმცა, მომხმარებლები ხშირად არ არიან ინფორმირებული იმაზე, თუ როგორ იყენებენ ეს კომპანიები AI-ს თავიანთი გადაწყვეტილებების მისაღებად. MIT Sloan Management Review-ისა და Boston Consulting Group-ის (BCG) კვლევა ფოკუსირდება AI-ის გამჭვირვალობისა და მისი გამჟღავნების პრაქტიკაზე, რათა გაზარდოს მომხმარებელთა ნდობა და ხელი შეუწყოს ორგანიზაციებს პასუხისმგებლიანი AI-ის (RAI) პრინციპების დანერგვაში.

კვლევის ფარგლებში გამოკითხული ექსპერტების 84%-მა განაცხადა, რომ კომპანიები უნდა იყვნენ ვალდებულნი, გაამჟღავნონ AI-ის გამოყენება თავიანთ პროდუქტებსა და სერვისებში. ამის მიუხედავად, არსებობს სხვადასხვა შეხედულება იმაზე, თუ როგორ უნდა განხორციელდეს ეს პროცესი, რა სირთულეებია დაკავშირებული და როგორ უნდა გაუმკლავდნენ კომპანიები ამ გამოწვევებს.

AI-ის ნდობისა და ეთიკური პასუხისმგებლობის გასაღები
გამჭვირვალობა და ნდობის განმტკიცება
გამჭვირვალობა არის ძირითადი კომპონენტი, რომელიც ეხმარება კომპანიებს მომხმარებელთა ნდობის მოპოვებასა და შენარჩუნებაში. MIT Sloan Management Review-ისა და BCG-ის ექსპერტების აზრით, გამჟღავნება პირდაპირ აძლიერებს გამჭვირვალობას, რომელიც არის RAI-ის ფუნდამენტი. მაგალითად, Aboitiz Data Innovation-ის წარმომადგენელი დავით ჰარდუნი აღნიშნავს, რომ „გამჭვირვალობა RAI-ის ჩარჩოს ეფექტური ნაწილია,“ ხოლო Mozilla Foundation-ის მარკ სურმანი ხაზს უსვამს, რომ გამჟღავნება არის „გამჭვირვალობის ყველაზე ძირითადი ფორმა“, რომელიც აუცილებელია მომხმარებელთა ნდობის ასამაღლებლად.

AI-ის გამჟღავნების პრაქტიკა ეხმარება კომპანიებს დაეხმარონ მომხმარებლებს უკეთ გაიგონ, თუ როგორ მოქმედებს AI და რა გავლენას ახდენს ის მათზე. H&M Group-ის წარმომადგენელი ლინდა ლეოპოლდი აღნიშნავს, რომ „გამჭვირვალობა არის ეთიკური ვალდებულება მომხმარებლების წინაშე,“ რაც მათ აძლევს შესაძლებლობას მიიღონ ინფორმირებული გადაწყვეტილებები და, ამასთან, ზრდის ნდობას. ForHumanity-ის რაიან კერიერი ამატებს, რომ AI-ის მომხმარებლებს აქვთ უფლება იცოდნენ იმ რისკების შესახებ, რომლებიც დაკავშირებულია AI-ის გამოყენებასთან, რაც მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს შეაფასონ და მართონ რისკები.

ეთიკური პასუხისმგებლობა და სოციალური ნდობა
გამჟღავნება არამარტო აუმჯობესებს ნდობას მომხმარებლებთან, არამედ ის ხელს უწყობს საზოგადოების ნდობის ამაღლებას AI-ის გამოყენების მიმართ. Mozilla Foundation-ის წარმომადგენელი მარკ სურმანი აღნიშნავს, რომ „გამჭვირვალობა არის მთავარი ფაქტორი საზოგადოების ნდობის ასამაღლებლად AI-სთან დაკავშირებით.“ შესაბამისად, გამჟღავნების საშუალებით კომპანიებს შეუძლიათ ხელი შეუწყონ მომხმარებლებს, მიიღონ უკეთესი კონტროლი იმაზე, თუ როგორ მოქმედებს ავტომატიზებული სისტემები.

ამასთან, RAI Institute-ის წარმომადგენელი ჯეფ იზლი ამატებს, რომ „გამჟღავნების მოთხოვნა ხელს შეუწყობს კომპანიებს, რომ მათ აიღონ პასუხისმგებლობა AI-ის ეთიკური გამოყენებისთვის,“ რაც ხელს შეუწყობს  AI-ის უფრო პასუხისმგებლიან განვითარებასა და რისკების, როგორიცაა ბაიასის (bias), ან დისკრიმინაციის შემცირებას.

AI-ის  გამოწვევები
მიუხედავად იმისა, რომ AI-ის გამჟღავნების პრაქტიკა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს გამჭვირვალობისა და ნდობის გაძლიერებაში, მისი განხორციელება რთულ გამოწვევებთან არის დაკავშირებული. მაგალითად, Nasdaq-ის წარმომადგენელი დუგლას ჰამილტონი აღნიშნავს, რომ „გამჭვირვალობა, ზოგადად, სასურველია, მაგრამ გამჟღავნების სავალდებულოდ გახდომა ქმნის სირთულეებს.“ ყველაზე მნიშვნელოვანი სირთულე მდგომარეობს იმაში, რომ ხშირად რთულია AI-ის სწორად დეფინიცია და განსაზღვრა, თუ როდის უნდა გაამჟღავნონ იგი.

ამასთან, EasyJet-ის ბენ დიასი აღნიშნავს, რომ „AI-ის გამოყენების ახსნა მომხმარებელზე ორიენტირებულ ენაზე არის ყველაზე დიდი გამოწვევა,“ რაც ნიშნავს, რომ გამჟღავნება უნდა იყოს მომხმარებლისთვის მარტივად გასაგები.

რეკომენდაციები AI-ის პრაქტიკაში
MIT Sloan Management Review-ისა და BCG-ის ექსპერტები გვთავაზობენ რამდენიმე რეკომენდაციას, თუ როგორ უნდა წარიმართოს AI-ის გამჟღავნების პროცესი, რათა კომპანიებმა გააძლიერონ ნდობა და გამჭვირვალობა:

1. RAI-ის ძირითადი პრინციპების გათვალისწინება: AI-ის გამჟღავნება უნდა ემსახურებოდეს RAI-ის ძირითადი პრინციპების რეალიზაციას, როგორიცაა გამჭვირვალობა და პასუხისმგებლობა. კომპანიებმა უნდა განიხილონ, თუ როგორ უწყობს გამჟღავნება ხელს ამ პრინციპების დანერგვის პრაქტიკაში და, შესაბამისად, უნდა მოერგონ ამ მოთხოვნებს.
2. მარტივი და მომხმარებელზე ორიენტირებული გამჟღავნება: AI-ის გამჟღავნების პროცესი უნდა იყოს მაქსიმალურად მარტივი და მომხმარებლისთვის გასაგები. გამჟღავნება არ უნდა იყოს დამალული რთულ იურიდიულ დოკუმენტებში ან პირობებში. კომპანიებმა უნდა შეიმუშაონ გამჭვირვალობის ისეთი მოდელები, რომლებიც მარტივად მისაწვდომი იქნება და საჭირო დროს მიეწოდება მომხმარებლებს.
3. კანონის მოთხოვნებზე მეტი გამჭვირვალობა: მიუხედავად იმისა, რომ კანონები უკვე ითვალისწინებენ AI-ის გამჟღავნების სავალდებულო მოთხოვნებს, კომპანიებმა უნდა განიხილონ გამჟღავნების საჭიროება, რათა გაზარდონ ნდობა მომხმარებლებში. ეს ასევე აძლიერებს კომპანიის ეთიკურ პასუხისმგებლობას.
4. RAI-ის პრაქტიკის დეტალების გამოქვეყნება: კომპანიებმა უნდა გამოაქვეყნონ AI-ის ეთიკური გამოყენების პოლიტიკა და პრაქტიკა, რაც ხელს შეუწყობს ნდობის გაძლიერებას მომხმარებლების, ინვესტორებისა და თანამშრომლების მიმართ.

დასკვნა
AI-ის პრაქტიკა მნიშვნელოვან როლს თამაშობს მომხმარებელთა ნდობის გაძლიერებაში. გამჭვირვალობა არა მხოლოდ ზრდის მომხმარებლების ინფორმირებულობას, არამედ აძლიერებს კომპანიების ეთიკურ პასუხისმგებლობას. კომპანიის პასუხისმგებლიანი მიდგომა AI-ის გამჟღავნების მიმართ ხელს უწყობს უფრო უსაფრთხო და ნდობაზე დამყარებულ ბიზნეს გარემოს შექმნას.

წყარო: MIT Sloan Management Review & Boston Consulting Group